Книги на якутском языке

Дьоҕурдаах эдэр ааптар сэрии ыар сылларыгар төгүрүк тулаайах хаалбыт кыыс оҕо санаатын күүһүнэн, олоххо дьулуурунан, тулуурунан, үтүө дьон көмөтүнэн кыһарҕаннаах дьылы-кэми этэҥҥэ туоруурун баай, хомоҕой уус-уран тылынан кэпсиир

Айымньы иккис кинигэтигэр уодаһыннаах сэрии кэмин кыһалҕаларын, олох араас очурдарын этинэн-хаанынан билбит Аана кыыс саІа сиргэ тиийэн дьылҕата хайдах салаллыбытын туһунан ааптар уус-ураннык сэһэргиир.

Роман үһүс чааһыгар ааптар уус-уран хомоҕо тылынан тыа сирин дьонун сэрии кэннинээҕ олохторун ымпыгын-чымпыгын ойуулаан көдөрөр.

Кинигэҕэ тугу барытын билиэн-көрүөн баҕалаах Саанчык уол сайыҥҥы сынньалаҥ кэмигэр араас быһылааннарга түбэһэр, ол эрээри кини бу сайыны бэрт көдьүүстээхтик атаарар. Кэпсээннэргэ ааптар оҕо уйулҕатын уонна айылҕаны хоһуйуулара бэркэ табыллыбыттар. Орто саастаах оскуола оҕотугар ананар.

Кинигэҕэ ааптар чугас дьоҥҥо тапталы, убаастабылы иитэр суолталаах уонна оҕо тулалыыр эйгэтин кэрэхсииригэр, дьоллоох оҕо саас түгэннэрин өйдүүрүгэр аналлаах сырдыгынан сыдьаайар хоһоонноро киирдилэр. Уһуйаан уонна кыра кылаас оҕолоругар аналлаах.

Бу хомуурунньукка алын сүһүөх кылаастарга ахсаан, саха тылын, ааҕыы, тулалыыр эйгэ уруоктарыгар норуот тылынан уус-уран айымньытын туһанан толоруллар сорудахтар киирдилэр.

Көрө-билэ үөрэнэргэ аналлаах үлэ тэтэрээтэ алын сүһүөх кылаас оҕолоро толкуйдуур, билэр-көрөр, төрөөбүт дойдуларын кыылын-сүөлүн, мас көтөрүн билэр, кэрэхсиир дьоҕурдара сайдарыгар, ийэ айылҕаны кытта кыра саастарыттан алтыһан, киһи быһыытынан сайдалларыгар туһалаах буолуо. Уус Алдан улууһун Мүрүтээҕи эдэр натуралистар ыстаансыйаларын педагогтарын бөлөҕө оҥорбут үлэ тэтэрээтэ орто, агро-хайысхалаах оскуолалар алын сүһүөх кылаастарын үөрэнээччилэригэр, эбии үөрэхтээһин тэрилтэлэрин куруһуоктарыгар дьарыктанар оҕолорго ананар.

Биллиилээх оҕо суруйааччыта Н. Носов «Билбэтчэй Ыйга тахсар» остуоруйатын И. Федосеев-Доосо сахалыы тылбааһыгар олоҕурбут оонньуур-сайыннарар кинигэҕэ Билбэтчэй уонна кини доҕотторо Ыйга мүччүргэннээх сырыыларын туһунан кылгастык кэпсэнэр, умсугутуулаах сорудахтар, көрүдьүөс таайбараҥнар уонна интэриэһинэй сүбэлэр-амалар бэриллэллэр. Алын сүһүөх кылаас оҕолоругар ананар.

Кинигэҕэ оҕо астыан сөптөөх бүлүүдэлэрин ырысыаптара киирдилэр. Өйдөнүмтүө буоллун диэн хас биирдии ырысыап хаамыыта хаартыскаларынан бэрилиннэ. Кинигэ оҕо кыра эрдэҕиттэн ас астыыр ускуустуба умсугутар эйгэтин кэрэхсииригэр ананар.

Кинигэҕэ оҕо астыан сөптөөх аан дойду норуоттарын бүлүүдэлэрин ырысыаптара киирдилэр. Өйдөнүмтүө буоллун диэн хас биирдии ырысыап хаамыыта хаартыскаларынан бэрилиннэ. Кинигэ оҕо кыра эрдэҕиттэн ас астыыр ускуустуба умсугутар эйгэтин кэрэхсииригэр ананар.