Книги на азербайджанском языке

Mədəniyyətin sancıları (Das Unbehagen in der Kultur) Sigmund Freud un ölümündən on il öncə yazdığı ən məşhur və ən çox müzakirə olunan, ən parlaq əsəridir. Eyni zamanda böyük alimin ən çox tənqid olunan, yalnış anlaşılan və analiz edilən əsəridir. İlk dəfə 1930-cu illərdə çağp edilən kitab insan cəmiyyəti və onun nizamlanması, təşkil edilməsi üçün təməl sayılan məsələlərə, sivilizasiyanın meydana gəlməsinə səbəb olan faktorlara aydınlıq gətirmək məqsədi daşıyırdı. Hər şey nə üçün və necə baş verdi? Mədəniyyətin yol xəritəsini müəyyən edən nələrdir? Freud un bu çalışmasında biliyin insanın var olmasındakı rolu və incəsənətin meydana gəlməsi daha çox diqqət mərkəzindədir.

"Qızlar Oxumasın" adlı bu psixoloji roman ailə və qadın problemlərindən, əsasən də qızların təhsildən yayınmasından və bunun acı nəticələrindən bəhs edir. Bu roman, Lənkəran rayonu Boladi kendi 1 saylı orta məktəbin müəllimi olan Eldar ilqaroğlunin sayca 3cu kitabıdır. O, həmçinin «Boladi şəhidləri» və «Hamı təkdir bu dünyada» adlı kitabların müəllifidir.

Həyatın amansızlığı ucbatından cəmi bir neçə ay məktəbə gedən, 8 yaşında işləməyə məcbur olan Maksim Qorki bu avtobiorqafik əsərində gənclik illəri zamanı üzləşdiyi dəhşətli məhrumiyyətlərdən danışılr.

Həyatı daim keşməkeşli keçib. Dəfələrlə ölümün bir addımlığından qayıdıb. Ən müəmmalı işlərin öhdəsindən layiqincə gəlib. Həmişə özünü peşəkar prokuror sayıb. Cinayətlərin üstünü açmaq onun üçün iki vur iki imiş. Ta ki, «soyuq cəhənnəm» lə tanış olana qədər. "Soyuq cəhənnəm" heç bir həyat əlamətinin sezilmədiyi, arzuların, xəyalların puç olduğu, neçə-neçə talelərin yarımçıq qaldığı, cəmisi 70-80 nəfər sakini olan bir yerdir. Həmin insanları heç vaxt heç kim ziyarət etmir, hər birinin ölüm tarixi var, hər birinin qəbri onlar bura məcburi yerləşdirildiyi gün qazılıb. Buranın sakinləri xoşbəxtliyin, sevincin nə olduğunu bilmir, onların vücudunu yalnız bir hiss bürüyüb: ağrı. Bu sakinlər cəmiyyətdən təcrid olunublar, hər biri «edam» gününü gözləyir. Və bir gün sakinlərdən birinin intiharı ilə başlayan ölüm hadisəsinin ardınca silsilə qətllər törədilir. «Soyuq cəhənnəm» də baş vermiş bu intiharın orada yaşanılan ağrılarla bir əlaqəsi varmı? Qatil hər addımında meydan oxuyur. Qürurlu prokuror Loğman Əliyev bu çətin cinayət hadisəsinin üstünü aça biləcəkmi? Axtarış zamanı daha böyük çətinliklə qarşılaşan prokuror qanuna tabe olacaq, yoxsa vicdanının səsinə qulaq verəcək?

Kitabda Yaşar Bünyadın mütəlif illərdə yazdığı yeddi hekayə toplanıb. «Qoşalülə» hekayəsi «Ədəbi Azadlıq 2014» müsabiqəsində, «General» hekayəsi isə manera.az ədəbiyyat və mədəniyyət portalının 2014-cü ildə keçirtdiyi «Ən yaxşı hekayə» müsabiqəsində mükafata layiq görülüb. Müəllifin ikinci kitabıdır. Bundan qabaq «İblis busəsi» romanı oxuculara təqdim olunub.

Bu hekayələr toplusunda yer alan bütün hekayələr Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin təsis etdiyi «Əli bəy Hüseynzadə» mükafatı ilə təltif olunmuşdur.

Yaşar Bünyadın “İblis busəsi” romanının mövzusu təlatümlü 80-90-cı il hadisələrinə və bu ağır dövrün min cür məhrumiyyətlərlə üzləşmiş talesiz insanlarına həsr olunub. Əsərin qəhrəmanı Rüfət üzləşdiyi əzablara qatlaşa bilməyərək Rusiyaya üz tutur. Yenicə dağılmış SSRİ-nin uçuqları altında qalan Rusiyada vəziyyət bütün possovet respublikalarındakının eynidir – xaos, diktatura, gücün və pulun hakimiyyəti, mənəvi dəyərlərin aşınması, hər şeyin, o cümlədən insan həyatının hərraca qoyulması… Rüfətin həm fiziki cəhətdən güclü olması, həm də genlə və kodla gələn bir sıra insani keyfiyyətləri belə onun bu çirkablar və cinayət çetesinə bulaşmasına mane ola bilmir. Əsər maraqlı hadisələr və gözlənilməz sonluqlarla zəngin olduğundan oxucunu buraxmır.

Qırğız yazıçısı Talib İbrahimov 1940-cı ilin 27 dekabrında Bişkek şəhərində anadan olub. Qırğızıstan Dövlət universitetini və Moskvadakı Ali Ssenari kurslarını bitirib. Əsasən kino sahəsində fəaliyyət göstərib. Ssenariləri əsasında bir neçə film ekranlaşdırılıb. Həmçinin özü də bir neçə filmə quruluş verib. Yazıçılığa yaşlı vaxtında, təqaüdə çıxandan sonra başlayıb. 2006-cı ildə rusdilli yazıçılar arasında keçirilən “Русская Премия” mükafatının laureatı olub (“Qoca və mələk” povestlər toplusuna görə). 2016-cı ilin 25 mayında vəfat edib.

Kitaba müəllifin “Azərbaycan romantiklərinin yaradıcılığında vətəndaşlıq lirikası (1905-1920-ci illər)” adlı tədqiqatı, ədəbiyyatımızda romantizm və romantikanın problemlərinə işıq salan müxtəlif illərdə yazılmış məqalələri daxil edilmişdir. Burada toplanan əsərlər sovet dövrü ədəbiyyatşünaslığımızda romantizm və romantikanın taleyi ilə bağlı gedən bəzi mübahisələrə aydınlıq gətirmək, Azərbaycan romantizminin həqiqi qiymətini vermək cəhdi baxımından bu günün ədəbiyyatşünasları, tələbə və doktorantları üçün maraqlı görünə bilər.

…Yad, soyuq bir təmasdan üşənib gözlərini açdı. Döşləri arasında qıvrılıb yatan ilanın başı dodaqları üstündəydi. Hələ də yuxudaymış kimi mürgülü baxışlarla ilana baxırdı. İlan təzə gəlinin ona baxdığını hiss etdi. Dodaqları üstünnən azca başını qaldırıb, haça dilini çıxararaq gəlinin burnunun ucuna toxundurdu.

Belçika yazıçısı Jorj Simenon detektiv yazarları arasında görkəmli yer tutur. Onun Komissar Meqre silsiləsində yazdığı detektiv roman və hekayələr ilk dəfə 1929-cu ildə işıq üzü görmüşdür. Qısa zamanda uğur qazanan kitabın ardınca eyni qəhrəman silsilə romanlar vasitəsilə oxucularıyla görüşməyə davam etdi. Jorj Simenon “Meqrenin qəlyanı” əsərində öz aydın və sadə üslubu ilə növbəti dəfə ustalığını dilləndirmişdir.

M.Abdulla ədəbi fəaliyyətə XX əsrin 80-ci illərində başlayıb.Yazdığı əsərlər kitab şəklində kütləvi tirajla buraxılıb. Kitabda müxtəlif illərdə ailə məişət mövzusunda yazılan hekayələr toplanmışdır.

Meyxoş Abdullahın yazmış olduğu «Alagöz» romanı 2002-ci ildə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Bədii Ədəbiyyatı Təbliğ Bürosunun Milli mənəvi yaddaşa qayıdışı təbliğ edən və Qarabağ mövzusunda yazılan ən yaxşı bədii əsərlər üçün təsis etdiyi «Yaddaş» mükafatına layiq görülmüşdür. Əsər Qarabağ müharibəsi mövzusunda yazılmış ən yaxşı romanlardan biri hesab olunur.

Əsər Türk dünyasının böyük oğlu, XX əsrin sonlarında Azərbaycan Xalq Hərəkatının lideri, Müstəqil Azərbaycan Cümhuriyyətinin yenidən bərpasının memarı, Azərbaycan Respublikasının Demokratik yolla seçilmiş ilk prezidenti Əbülfəz Elçibəyin 62 illik mənalı həyatına, onun anadan olduğundan son mənzilə yola salınana qədərki dövrü əhatə edən böyük qardaşı Murad Bəyin Elçibəylə bağlı qələmə aldığı bu dəqiq faktlara əsaslanan «Xatirələrim» adlı samballı əsəri Elçibəysevərlərin gələcəkdə yazacaqları əsərlərinə ilk dəqiq məmbə sayıla bilər.

"Məsihin qanı" müəllifin ilk kitabıdır. 2015-ci ildə çap olunub. Müxtəlif ovqatlarda yazılmış on bir hekayədən ibarətdir. Bəzi hekayələrdə kədərli, bəzilərində isə gülməli hadisələr qələmə alınıb. Müəllif müxtəlif illərdə keçirilmiş dörd hekayə müsabiqəsinin qalibi olub və iki müsabiqədə mükafatçılar sırasında yer alıb.

Kitabda görkəmli ictimai-siyasi xadim, elm adamı, publisist, dramaturq, yazıçı, ədəbiyyatşünas, Azərbaycan milli istiqlal davasının öndəri, siyasi düşüncə tariximizdə xüsusi yeri olan M.B.Məmmədzadənin “Azərbaycanda köylü hərəkatı. Tam istiklale müteveccih derin ve kuvvetli milli bir mücadeledir” və “Lenin milli siyasəti. Azərbaycanda nə nəticələr verdi?” əsərləri daxil edilmişdir. XX yüzillikdə Azərbaycanda gedən milli azadlıq mübarizəsi və ictimai fikir tariximizi öyrənmək baxımından olduqca dəyərli olan bu əsərlər universitet müəllimləri, araşdırıcılar, ictimai-siyasi fəaliyyətlə məşğul olan gənclər üçün olduqca əhəmiyyətlidir.

«Beton evdən yazılar» da Sara Oğuz şəxsiyyətə pərəstiş olunan bir dövrün ziyalı və sənət adamlarını necə manqurdlaşdırıb köləyə çevirməsini, istedadların bu təsirlərdən koralıb dəyərsizləşdiyini özünü danışıq və davranışları ilə ifşa edən obrazların yardımı ilə açıb göstərir.

M.Abdulla ədəbi fəaliyyətə XX əsrin 80-ci illərində başlayıb. Real faktlar üzərində yazılan və oxucular tərəfindən maraqla qarşılanan “Əsir qadın” romanı 2009-cu ildə kitab şəkilndə oxuculara təqdim olunub və oxucu kütləsini təsirləndirən ən faciəli roman kimi yadda qalıb. Ən önəmli məqamlardan biri də odur ki, romanın ilk adı “İt anası” olub. Yazıçı bu barədə deyir: “İlk variantda kitabın adı “İt anası” olub. Hələ kitab çıxmamışdan qabaq müsahibələrimin birində bu əsər barədə danışmışdım. 2006-cı ildə məni çağırdılar, bu məsələylə bağlı sorğu-sual etdilər. Mən onlara bu əsəri əlimdə olan bəzi faktlar əsasında yazdığımı söylədim. Bundan sonra ümumi razılıq əldə etdik və mən əsərin adını və əsərdə gedən bəzi faktları çıxarmalı oldum”. M.Abdulla onu da qeyd edir ki, “Əsir qadın” əsəri, onun Qarabağ mövzusunda yazdığı hekayə və povestlərdən sonra yazılan ən iri həcmli romanıdır: “Romanda hadisələrin görünməyən tərəflərini bədii obrazlarla verməyə çalışmışam. Amma erməni zabitinin öz küçüklərini əsir qadının qucağına qoyaraq öz övladı kimi süd verməyə onu məcbur etməsi faktı doğrudur. Belə bir şəkil erməni qəzetlərinin birində verilmişdi. Şəkilin altında da ermənicə “İt anası” sözləri yazılmışdı, bunu təsdiq edənlər oldu.

M.Abdulla ədəbi fəaliyyətə XX əsrin 80-ci illərində başlayıb.Yazdığı əsərlər kitab şəklində kütləvi tirajla buraxılıb. Kitabda müxtəlif illərdə müharibə mövzusunda yazılan hekayələr toplanmışdır.

Meyxoş Abdullah yazdığı hər hansı kiçik hekayəsində belə dərin insan psixologiyasını xarakterizə edən, cəmiyyətin müəyyən təbəqələrində baş verən hadisələrə öz yazıçı təfəkkürü ilə yanaşan və həmin hadisələri yazıçı həssaslığı ilə qələmə almağı bacaran bir nasirdir. Onun əsərlərinin mövzusu hər addımbaşı rastlaşdığımız, bəlkə də yanından laqeydliklə ötüb keçdiyimiz həyat hadisələrindən ibarətdir. O hadisələr ki yazıçı onu öz qələmiylə cilalayaraq, rəngləyərək və qəlbinin süzgəcindən keçirərək oxucusuna bədii formada təqdim edir. Öz dəst-xətti olan və müasir Azərbaycan ədəbiyyatının nəsr janrında bir çox uğurlara imza atan yazıçının əsərləri oxucular tərəfindən həmişə rəğbətlə qarşılanıb.