Книги автора: Ələviyyə Babayeva

Ələviyyə Babayevanın “Adamlar və talelər” romanı iki hissədən ibarətdir. Həmin əsər haqqında müəllif özü demişdir ki, “məni çoxdan bəri köhnəliklə yeniliyin burulğanında yetişən nəsil haqqında, müharibənin ağırlığını görmüş, enişli-yoxuşlu həyat yolunda yaxınını, sevilmisini, dostunu itirmiş, ancaq ürəyindəki inani hissləri – xeyirxahlığı, məhəbbəti, sədaqəti mərdanə qoruyub saxlayan müasirlərim haqqında əsər yaratmaq düşündürürdü. Deyirlər hər əsər az-çox öz müəllifinin tərcümeyi-halıdır. Bu fikrə şərikəm. “Adamlar və talelər” romanı şübhəsiz mənim tərcümeyi-halım deyil. Lakin hər halda bu mənim yaşıdlarımın hər birinin həyatı ola bilər”. Əsərin qəhrəmanları kimlərdir? Alim-həkimlər, incəsənətə xidmət edənlər, jurnalistlər. bu adamlar çiyin-çiyinə yaşasalar və yanaşı addımlasalar da insani keyfiyyətləri etibarı ilə biri-birlərindən tamam seçilirlər. Bir sözlə, “hamı iki ayağı üstündə gəzir, ancaq hərənin özünəməxsus yerişi var”. Əsərdə bir fikir qırmızı xətlə keçir: istər alim, istər sənətkar, istər xəstə baxıcısı ol, əgər sən qürurla səslənən insan adını layiqincə daşıya bilmirsənsə – heç bir şey deyilsən! – “Ən çətini insan olmaqdır”

Ələviyyə Babayevanın uşaqlar üçün yazdığı hekayələrində xalqlar dostluğu, uşaqların yüksək təhsil uğrunda mübarizəsi, səmimi yoldaşlıq mövzuları əsas yer tutur. Bu əsərlərdə sırf nəsihətçiliyə, quru didaktizmə rast gəlinmir. Əxlaqi nəticə təsvir olunan hadisələrlə üzvü surətdə bağlı olur. Təsvir boyu yazıçı ibrətli nəticələr üçün zəmin hazırlayır. Bu əsərlərdə yazıçı əməyə məhəbbət, böyüklərə hörmət, hər şeyi tez öyrənmək həvəsi, oyuncaqlarla rəftarı ön plana çəkir, dostluğa sədaqət, heyvanlara və təbiətə qayğı kimi müsbət keyfiyyətlər aşılayır. Bu hekayələrdə qoyulan məsələlərin bədii həlli göstərir ki, yazıçı uşaq psixologiyasına dərindən bələddir. Onun “Sehrli pillələr”, “Təzə il”, “Süsən sünbül”, “Sən Laləyə oxşama”, və s nağılları öz yığcamlığı, dərin ictimai mənası, tərbiyəvi əhəmiyyəti ilə diqqəti cəlb edir.

Ələviyyə Babayevanın “Adamlar və talelər” romanı iki hissədən ibarətdir. Həmin əsər haqqında müəllif özü demişdir ki, “məni çoxdan bəri köhnəliklə yeniliyin burulğanında yetişən nəsil haqqında, müharibənin ağırlığını görmüş, enişli-yoxuşlu həyat yolunda yaxınını, sevilmisini, dostunu itirmiş, ancaq ürəyindəki inani hissləri – xeyirxahlığı, məhəbbəti, sədaqəti mərdanə qoruyub saxlayan müasirlərim haqqında əsər yaratmaq düşündürürdü. Deyirlər hər əsər az-çox öz müəllifinin tərcümeyi-halıdır. Bu fikrə şərikəm. “Adamlar və talelər” romanı şübhəsiz mənim tərcümeyi-halım deyil. Lakin hər halda bu mənim yaşıdlarımın hər birinin həyatı ola bilər”. Əsərin qəhrəmanları kimlərdir? Alim-həkimlər, incəsənətə xidmət edənlər, jurnalistlər. bu adamlar çiyin-çiyinə yaşasalar və yanaşı addımlasalar da insani keyfiyyətləri etibarı ilə biri-birlərindən tamam seçilirlər. Bir sözlə, “hamı iki ayağı üstündə gəzir, ancaq hərənin özünəməxsus yerişi var”. Əsərdə bir fikir qırmızı xətlə keçir: istər alim, istər sənətkar, istər xəstə baxıcısı ol, əgər sən qürurla səslənən insan adını layiqincə daşıya bilmirsənsə – heç bir şey deyilsən! – “Ən çətini insan olmaqdır”